In Memoriam

In memoriam: Marius Teeuw

31 december 2016  ·  Embert Messelink & Marc Dijksterhuis

Op 30 december 2016 is Marius Teeuw overleden. Marius was meer dan 25 jaar lid van Dutch Birding. Hij staat in de ranking met 421 soorten. Op zijn lijst staan goede soorten zoals Bartrams Ruiter, Wilgengors en Ivoormeeuw. Op 24 april 1989 zag hij zijn eerste zeldzame soort in Nederland, de Woestijntapuit bij Oud-Alblas. 27 jaar later op 21 oktober 2016 zijn laatste, de Bergheggenmus. Marius is 42 jaar geworden.

Bergheggenmus Prunella montanella, Maasvlakte, 21 oktober 2016 (Marius Teeuw)

Marius was een fanatieke vogelaar. Elk jaar wist hij wel vijf of zes soorten aan zijn Nederlandse lijst toe te voegen. Zijn interesse was breder dan alleen vogels. Dit kenmerkt ook wie hij was. Iemand met hart voor de natuur, of schepping, zoals hij het noemde. Marius was een natuurliefhebber pur sang die ontzettend kon genieten van alles wat hij tegenkwam als hij buiten was. Gedurende zijn leven heeft hij vele reizen gemaakt naar diverse bestemmingen op aarde. Dat vogels tijdens deze reizen een belangrijke rol speelden spreekt voor zich.

Een jaar lang woonde hij met zijn gezin met kleine kinderen in Libanon, in de Bekaa-vallei. Hij ervoer het als een roeping om dat te doen. In dit jaar werkte hij voor natuurbeweging A Rocha aan het behoud van het Aammiq-moeras, een uniek wetland en geweldige rustplek voor migrerende vogels. Zijn werk leidde onder andere tot een wetenschappelijk artikel in het tijdschrift Sandgrouse over de vier soorten kiekendieven die in dit moeras overwinterden.

Vogels zijn altijd Marius’ grootste passie geweest. Op dinsdag 19 juli 2011 was ik (Marc) aan het werk toen ’s ochtends een melding van een Roodkeelstrandloper op Utopia, Texel doorkwam. Ik peilde direct wat vogelvrienden of ze tijd hadden om te gaan. Marius had er wel oren naar. Omdat alle Roodkeelstrandlopers in Nederland tot nu toe slechts 1 dag aanwezig waren besloten we dezelfde dag nog te gaan. Na enige afstemming met het thuisfront (‘moet even naar Texel’) besloten we de 18:30 boot te nemen. Dan hadden we ruim een uur bij de vogel. Onderweg was het erg gezellig en druk pratend reden we de afslag Den Oever voorbij en zaten we gevangen op de Afsluitdijk. Zo snel als de Nissan Micra kon, reden we naar het eerste keerpunt. Maar door de opgelopen vertraging misten we net de boot van half zeven. Ons scenario zag er nu heel anders uit: boot van 19:30, 19:50 van de boot af, in 22 minuten naar Utopia, rennen naar de plek, hopen dat de vogel zich snel liet zien en max 20:30 weer in de auto om de laatste boot te halen. We hadden dus een dik kwartier om de vogel te zien. Bij aankomst op Utopia uiteraard de vogel niet in beeld. De tijd tikte door en de meeste waarnemers gingen al weg toen om 20:25 ineens een klein steltlopertje onze kant op kwam vliegen en niet ver voor ons landde. Bingo. We konden de vogel enige tijd prachtig zien. Uiteraard zaten we te laat weer in de auto (loop maar eens weg bij een Roodkeelstrandloper op 30 meter) en toen we de boot opreden begon deze al te varen terwijl de auto nog niet eens stil stond. Maar de Roodkeelstrandloper was ‘in de pocket’.

Naast de Roodkeelstrandloper herinner ik mij nog een zaterdagavond dat Marius bij ons thuis zou komen eten. Toen wij in de supermarkt waren met de groente al in onze handen kregen wij door dat een Kortbekzeekoet stationair lag te draaien voor de kust bij Huisduinen. De plannen voor een gezellig etentje op ons balkon werden iets aangepast en na een vrij korte maaltijd konden we deze gave soort om 21:00 bijschrijven op de lijst.

Niet alle soorten gingen even lekker bij Marius. De Zwarte Ooievaar is jaren zijn grootste schaamsoort geweest. Hij weigerde naar de gangbare plekken voor deze soort te gaan, zoals Groote Peel. Liever wilde hij de vogel in de buurt twitchen of op een telpost zien. Dat leverde vele zomers op met net-niet waarnemingen. Marius plande zijn zomervakanties strategisch in het oosten van het land maar de zwaaio’s wisten hem altijd te ontwijken. Op een gegeven moment had zijn vrouw Corry zelfs foto’s van een Zwarte Ooievaar gemaakt met Marius’ eigen camera toen op 10 minuten van zijn huis in Sliedrecht een vogel twitchbaar was. Marius zelf was die avond niet thuis… In 2016 is het toch nog goed gekomen en zag hij een mooie groep van 10ex op Landgoed de Utrecht (“Yes! Eindelijk deze schaamsoort weggewerkt.”).

Naast vogels was Marius ook in andere soortgroepen geïnteresseerd. Van vlinders en libellen tot nachtvlinders en planten. En geïnteresseerd is een understatement. Zo heeft hij bijvoorbeeld het all time record plantensoorten in de Alblasserwaard (722 soorten). Ook van nachtvlinders nam zijn kennis razendsnel toe. Een klein vlindertje op zijn eigen keukendeur kon Marius op 1 september 2016 als Turkse Uil determineren, de eerste voor de Alblasserwaard. Diverse nachtvlindertwitchers zijn deze soort bij hem thuis wezen bekijken.

Toen Marius voor z’n werk bij Rijkswaterstaat natuuronderzoek moest laten doen in de Avelingen, bleek dat de Noordse woelmuis hier voorkomt. Marius heeft er toen alles aan gedaan om het leefgebied te sparen. Dit heeft RWS flink wat extra geld gekost. Hij heeft er een heel leuk artikel over geschreven in Onze Waard, waar hij later ook redacteur van is geworden. In juli dit jaar vond hij na jaren eindelijk een Rivierrombout langs de Merwede waar hij erg blij mee was. En in september berichtte hij nog over een zeldzaam padje dat was gehoord in Sliedrecht.
Marius wilde nog graag onderzoek doen naar de Noordse woelmuis in de griend langs de rivier bij Hardinxveld, maar helaas kon dat door z’n ziekte fysiek niet meer.

Marius was de afgelopen jaren tweemaal met succes geopereerd aan darmkanker. Maar de kanker kwam terug, en was nu onbehandelbaar. In 2016 ging hij nog mee op Dutch Birding weekend. Hij had toen net slecht nieuws gehad. Dat het zijn laatste DB-weekend zou zijn, zat ergens wel in ons achterhoofd maar konden we eigenlijk nog niet geloven. De afgelopen weken ging het snel bergafwaarts met zijn gezondheid. Eind november was hij nog met zijn broers en zussen een weekend in Portugal, 2 weken later kon hij vrijwel geen voedsel meer verteren.

Op woensdag 21 december namen wij afscheid van Marius. Het was heftig en emotioneel. Marius had veel moeite met het loslaten van het leven. Marius was overtuigd christen en putte veel vertrouwen en hoop uit zijn geloof. Hij verlangde ook steeds meer naar het eeuwige perspectief.

Met Marius verliezen wij een fanatieke vogelaar, gedreven natuurliefhebber en stevige soortenjager. Een fijne vent zonder poespas. Een vriend met wie je graag in het veld was.

Wij zullen Marius vreselijk missen. Wij wensen Corry en de kinderen veel sterkte toe.


Embert Messelink & Marc Dijksterhuis


Met veel dank aan Richard Slagboom voor de informatie over Marius' activiteiten in zijn eigen regio (Alblasserwaard e.o.).