DB Actueel Online

Op gezette tijden wil de website aandacht besteden aan actuele ornithologische fenomenen. De Nederlandse vogelaars worden (gelukkig maar) nog regelmatig verrast. Door een influx van een bepaalde soort of bepaalde soorten, door een uiterst zeldzame soort waarvan de meeste vogelaars nog niet eens de juiste Nederlandse naam weten, door onverwachte determinatieproblemen en dergelijke. De kracht van dit medium is dat er direct en interactief ingegaan kan worden op deze spannende gebeurtenissen in het veld. Wat is er precies aan de hand? Wat is hier al van bekend? Is er al eerder over geschreven in Dutch Birding? Hoe denkt men in het veld hierover?

Keizerarend – een mooi vervolg - update 9 oktober 2017

4 oktober 2017  ·  Wietze Janse & Remco Hofland

Een nog mooier vervolg .......

In de middag van 8 oktober 2017 wordt bekend dat de Keizerarend opnieuw over Overijssel vliegt, Lucien Brinkhof neemt hem overvliegend in noordoostelijke richting boven het Boetelerveld, Raalte OV waar. Op maandag 9 oktober gaan er toch weer mannen op stap en zoeken en omstreeks 12.30 ziet Pieter Doornbos de vogel over een gebied ten zuidoosten van Zwolle, Frits van den Bos detecteert 'm boven Zwolle omstreeks 12.48, Guus van Duin omstreeks 15.15 nabij de Rechterensweg (plek van vorige week), en dan volgen de waarnemingen elkaar in hoog tempo op totdat de vogel omstreeks 18.40 net ten westen van de Postweg, ten oostnoordoosten van Zwartsluis, gaat slapen. Een zeer goede afloop vooralsnog voor degenen die de vogel hiervoor dipten. Het lijkt een zekerheidje morgenochtend ... de Keizerarend-appgroep telt nu (9 oktober, 20.33 uur) 140 deelnemers, waarvan een groot deel morgenochtend langs de Postweg (dan wel ten noorden & ten zuiden van het gebied) staat!

****************************************************

Vroeg in de avond van 3 oktober 2017 krijg ik (Wietze Janse) een Whatsapp van Nick Peeters en word ik door Johan van der Louw op Facebook getagd, een spannende arend, of ik even wil kijken. Eigenlijk is gelijk duidelijk dat de foto die Gijs Leusink deelt in de Facebook-groep Roofvogels en Uilen een Keizerarend betreft. Ik gooi de foto in de DB Alerts admin-groep en besluit te piepen zodra de details bekend zijn en die volgen al snel van Gijs: rond 13.15 h. gezien bij Cellemuiden (OV) waarbij de vogel richting noord doorvloog. Deze informatie wordt snel doorgepiept, maar wat nu?

Tegen het donker worden komt er via de Overijssel-appgroep het bericht dat bij het vallen van het duister de vogel ten oosten van Hasselt (OV) is gezien. Langzaam komt meer informatie door. Jeroen Bredenbeek (boswachter SBB) heeft de vogel in de schemer laag door de kruinen van een bosje elzen zien vliegen, en heeft genoeg details gezien om zeker te zijn van zijn determinatie; de vogel werd opgepest door wat Buizerds en Zwarte Kraaien om daarna achter het bosje te verdwijnen. Hij moet haast wel ergens in de buurt zijn gaan slapen.

Ook dit nieuws werd natuurlijk weer snel gedeeld via DB Alerts. Hans Pohlmann nam contact op met Jeroen en deelde informatie via DB Alerts over de situatie ter plekke, onder andere met betrekking tot parkeren. Het was meteen duidelijk dat er langs de N377 niet gestopt/geparkeerd kon worden, maar een drietal zijwegen waaronder de Rechterensweg gaven hoop op het kunnen managen van de ongetwijfeld grote groep hoopvolle twitchers in de vroege ochtenduren. Ik (Remco Hofland) maakte, ondanks iets wat begon als een uiterst romantisch etentje bij De Plantage in Amsterdam (na een vermakelijke lezing van Arjan Dwarshuis in De Tropen ter gelegenheid van de opening van de expositie Geen Dodo van Steven Rutgers), een appgroep aan waarin ik vast de mensen gooide die ik samen met mij de Keizerarend van Uden (NB) zag dippen. Daarna gaf ik via de DB Alerts door dat iedereen die de volgende morgen ook ging zoeken/twitchen zich die avond bij mij kon melden voor de Keizerarend-appgroep. Ik legde mijn vriendin Anita uit dat dit (na bijna twee jaar samen), pas de eerste keer was dat zij iets meekreeg waar de hobby twitchen om gaat – en was vervolgens helaas de helft van het etentje kwijt aan het in de appgroep plaatsen van vele tientallen geïnteresseerden (waaronder diverse personen die geen lid zijn van Dutch Birding of van DB Alerts).

Het werd een vroegertje. Ik (Remco) werd op woensdag 4 oktober 2017 per ongeluk om 02:35 wakker en besloot vast te gaan rijden (om 03:09) om de (parkeer)situatie ter plekke in te schatten. Ik had met Jeroen en Hans afgesproken op de hoek N377/Rechterensweg om 06:30 maar arriveerde al om 04:35 … al snel werd duidelijk dat de onverharde, na 400m afgesloten Rechterensweg ideaal was om alle twichersauto’s te herbergen, mits ze aan één kant van de weg werden geparkeerd. In verband met het mogelijk opduiken van de arend elders, met waarschijnlijk paniek als gevolg, instrueerde ik iedereen via de app (en ter plaatse) om de auto direct te keren voordat werd geparkeerd. Hans en Jeroen waren hierbij opnieuw zeer behulpzaam..

Bij Wietze ging ondertussen pas om half 6 de wekker. Sommige ochtenden voel je je meer brak dan anderen, dit was er eentje van. Maar je hebt geen keus, als je thuisblijft hoop je (tegen beter weten in) dat de vogel eigenlijk niet gevonden wordt en wordt hij dan gevonden dan is het leed niet meer te overzien. Gaan dus! Een half uurtje later zit Wietze in de auto, hoewel al redelijk druk rijdt het goed en komt hij tien voor half acht bij de plek aan. Omdat er al veel auto’s geparkeerd staan op de Rechterensweg ten oosten van het bosje waar de vogel volgens Jeroen mogelijk is gaan slapen, besluit hij eerst aan de westzijde te gaan kijken, mocht hij dan gevonden worden dan weet is duidelijk hoe en waar heen te rijden. Wietze parkeert aan de westzijde en even later staat hij met o.a. Laurens Steijn, Teus Luijendijk en Ferry Ossendorp een kopje koffie te drinken en de strategie te bepalen. Ze besluiten zich ook tussen de twee bosjes te positioneren en zien de grote groep aan de oostkant van de twee groenstroken staan. De groep-Wietze kan over de weilanden uitkijken; elektriciteitsmasten, bomen en palen worden gecheckt, ze vinden al enkele Buizerds, 2 Haviken en een Sperwer, maar nog niet de gehoopte vogel.

Vroeg in de ochtend zijn de eerste vogelaars vol verwachting in het gebied samengekomen. 

Dan na een minuut of 10 roept Teus “daar vliegtie!!!”, wij kijken maar zien nog 2 lange seconden niets, de vogel zit net achter de boomtoppen, maar dan opeens verkiest hij het luchtruim en staan een kleine 10 man, onder het uitroepen van juichkreten, te genieten van een mooie Keizerarend die voorbij vliegt. In het eerste licht, met camera-instellingen nog verkeerd, maak ik de eerste bewijsplaatjes en na een mooi vlucht zien we de vogel verderop in een weiland landen.

Keizerarend Aquila heliaca Imperal Eagle, Hasselt, 4 oktober 2017 (Wietze Janse), het eerste moment.


De Whatsapp groep ....

Keizerarend Aquila heliaca Imperal Eagle, Hasselt, 4 oktober 2017 (Michel Veldt)

Via de Keizerarend-appgroep waarschuwt Laurens de grote groep twitchers op de Rechterensweg, die de vogel vanuit hun positie niet hebben kunnen zien. Iedereen rent daar naar de auto om aan te kunnen schuiven. Bij aankomst aan de westzijde wordt de groep geïnformeerd waar de vogel heen gevlogen is en korte tijd later wordt hij teruggevonden, hoog zittend in een populier, waar een zeer groot gedeelte van de toegestroomde mensen de vogel te zien krijgt. Lang duurt dit echter niet, even later vliegt de vogel weer verder, wordt weer teruggevonden en meer en meer mensen krijgen de vogel in beeld. Remco is ondertussen zeer geregeld mensen aan het toevoegen aan de Keizerarend-appgroep, die gedurende de dag zo’n 190 mensen hebben gebruikt. Ondanks af en toe radiostilte, waaronder eenmaal een uur, houden we elkaar goed op de hoogte en weten gedurende de ochtend de vogel steeds weer terug te vinden. Dit ondanks het feit dat deze een aantal malen het Zwarte Water oversteekt, zodat de zoekers zo’n 15 km moeten omrijden. DB Alerts en de Keizerarend-appgroep staan niet stil. 

Op diverse plekken jaagt de Keizerarend op Hazen, die echter telkens de dans weten te ontspringen. Ook is de vogel op tenminste twee plekken in gevecht met lokale Zeearenden, waarbij opvalt hoe veel forser de Zeearenden zijn. Er vliegt af en toe een Buizerd naast, die tegen de arend in het niets valt, en geregeld heeft hij een sliert Zwarte Kraaien om hem heen hangen – maar van grootschalige paniek is onder de lokale vogels geen sprake. Aan het eind van de ochtend landt de vogel voor langere tijd in een weiland en wordt de vogel weer door veel man mooi gezien. Al poetsend poept hij en verliest wat veertjes, maar vanwege de harde wind is het niet gelukt dit (o.a. voor de determinatie) bijzondere materiaal veilig te stellen.

Na 13:05 wordt het stil. Gedurende de hele middag zoeken er nog tientallen mensen, in steeds groter wordende cirkels naar NW, NO en ZW van het gebied waar de vogel steeds leek terug te keren – maar hij wordt niet weer gevonden (ook op donderdag 5 oktober 2017 tot op heden niet). Het is duidelijk dat het om hetzelfde exemplaar gaat als die van Uden (NB), een vierde kalenderjaar vogel, die ondertussen een eerste adulte staartpen heeft gekregen. Al een kleine week hangt er dus een Keizerarend rond in Nederland – die maar twee keer werd opgepikt. Of en wanneer dat nog een derde keer lukt …?